امروزه آسانسورها یکی از پر کاربردترین تجهیزات در سازه‌های جدید هستند که این روزها حتی برای ساختمان‌های سه طبقه نیز استفاده از آنها لازم الاجرا شده است. آسانسور وسیله‌ای دائمی است در ساختمان‌ها، که برای جابه جایی عمودی افراد یا بار و یا هر دو که دارای یک اتاقک (کابین) بوده و این اتاقک بین حداقل دو ریل راهنما از جنس سخت که عمودی هستند حرکت می‌کند. نکات ایمنی و امنیت آسانسور در انتخاب آن بسیار نقش حیاتی دارد، چرا که در صورت انتخاب یک آسانسور ناایمن ممکن است ساکنین با خرابی آن درگیر شده و یا گیر افتادن در کابین آسانسور برای آنها مشکل ساز شود.

مهم‌ترین قطعاتی که در همه آسانسورها وجود دارد عبارت است از: ریل، موتور، کابین و تابلو فرمان که توجه به کیفیت آنها بسیار اهمیت دارد. آسانسورها در فضای بین راه پله‌ها ساخته می‌شوند و طراحی و نصب آنها بسیار مهم است و باید توسط شرکت ‌هایی انجام شود که دارای پروانه لازم برای فعالیت باشند.

توصیه های ایمنی در نصب آسانسور

سیستم ایمنی آسانسور باید در هنگام نصب و ساخت آسانسور توسط مهندسین ناظر (معماری، مکانیک، برق و عمران ) بررسی شود تا از هر گونه حوادث در آینده و خسارت مالی و جانی ناشی از آن پیش گیری شود. به صورت کلی قرار دادن دستورالعمل ایمنی آسانسور با این هدف است که شرایط نا ایمن و عوامل خطرناک محیطی را شناسایی کرده و سطح ایمنی محیط را بالاتر ببرد. در ادامه به دستورالعمل ایمنی آسانسور که سیستم ایمنی آسانسور را تجهیز می‌کند می‌پردازیم

دیوارهای آسانسور

از دیگر دستورالعمل های ایمنی آسانسور مربوط به دیوارها است، دیوارها نباید دارای سوراخ وحفره باشند و باید کاملا صاف باشند وکف چاهک نیز کاملا تراز ویکنواخت باشد.

در فضای چاه نیز باید این موارد وجود داشته باشد: وزنه تعادل ،کابین ، سیم بکسل‌ها، ضربه گیرها، ریل‌های راهنما، فلکه هرز گرد، گاورنر، لامپ‌های تونلی، پریز، کلید قطع اضطراری.

سیستم ایمنی آسانسور (پاراشوت)

این قسمت از دستورالعمل ایمنی آسانسور جزو قطعاتی است که دارای استاندارد اجباری است و در صورت بروز هر گونه خرابی ، پاره شدن سیم بکسل یا اضافه بار ، اگر سرعت کابین به سمت پایین بیش از حد مجاز تعریف شده برای گاورنر باشد ، فرمان گاورنر باعث قطع جریان وعمل کردن پاراشوت شده وکابین پس از طی باید بایستد.

ضربه گیر های آسانسور

در این بخش از دستورالعمل ایمنی آسانسور در صورتی که کابین یا وزنه تعادل از حدود تعیین شده در داخل چاهک گذشته باشد وامکان برخورد با کف چاهک پیش بیاید این وسیله از برخورد آن جلوگیری خواهد کرد.

حداكثر طول مسیر برای نصب آسانسور در ساختمان‌ ها
نصب آسانسور در ساختمان‌های بالای ۳ طبقه یا حداکثر طول مسیر حركت ۹ متر الزامی است. همچنین، تعبیه حداقل دو آسانسور در ساختمان‌های دارای ۸ طبقه از جمله مواردی است که باید رعایت شود.

محل استقرار آسانسور

حداكثر طول مسیر پیاده‌روی از قسمت درب ورودی ساختمان یا آپارتمان به منظور سوار شدن در آسانسور در هر طبقه باید ۴۵ متر باشد. همچنین، اگر تعداد آسانسورها سه دستگاه یا كمتر باشد امکان نصب آن‌ها به صورت مجاور یکدیگر وجود دارد. اما اگر تعداد آسانسورها بیش از سه دستگاه باشد بهتر است در دو نقطه متفاوت و در دو گروه روبروی هم نصب شوند.

استفاده آسانسور از برق اضطراری 

در ساختمان‌هایی که دارای برق اضطراری هستند باید حداقل یك آسانسور از این سیستم که باید به طور خودكار فعال شود، استفاده کند.

دستگیره 

دستگیره داخل كابین باید دارای فاصله ۹۰ سانتی‌متر از زمین باشد و روی یكی از دیوارها به فاصله ۲ سانتی‌متر از بدنه كابین نصب شود.

ارتفاع دكمه زنگ اخبار و توقف اضطراری 

ارتفاع این دکمه‌ها از کف باید ۸۹ سانتی‌متر باشد و همچنین ارتفاع بالاترین دكمه‌ها نباید از ۱۳۷ سانتی‌متر بیشتر باشد. تجهیز زنگ اخبار آسانسور به باطری قابل شارژ الزامی است و در صورت امکان باید زنگ كمكی در اتاق نگهبانی نیز نصب شود.

ظرفیت آسانسور

ظرفیت آسانسور در شرایطی که تنها یك آسانسور برای ساختمانی پیش‌بینی می‌شود، باید حداقل ۶۳۰ كیلوگرم (هشت نفره) و سرعت مجاز حداقل ۶۳/۰ متر بر ثانیه باشد.

تذکر: در ساختمان‌هایی دارای ارتفاع ۲۸ متر و بیشتر استفاده از سیستم كنترل آتش‌نشان در آسانسورها ضروری است.

آسانسور شیشه ای یا پانوراما، آسانسور هایی هستند که یک یا چند طرف کابین آن شیشه هست. معمولاً این نوع آسانسورها معمولا در یک سازه شیشه ای مخصوص خود نصب می شوند که به مسافر اجازه می دهد نمای بیرونی را ببیند. آسانسور شیشه ای روشی جدید و هیجان انگیز برای مسافرت در یک مجتمع تجاری یا مسکونی است. پانل های شیشه ای در شیشه های شفاف یا دودی موجود است و فریم های اطراف آنها معمولا از جنس استنلس استیل می باشد. این نوع آسانسور را می توان با هر نوع مشخصات معماری و تزئینی تطبیق داد.

برخی موارد استفاده این آسانسور ها عبارتند از:

• در نمای ساختمان‌های با ارتفاع متوسط (مانند مجتمع‌های تجاری و رستوران‌ها و…)
• در داخل فروشگاه‌های زنجیره‌ای چند طبقه
• در داخل ساختمان‌های مسکونی بسیار لوکس تریپلکس و بالاتر
• در هتل‌ها و مکان‌های لوکس مانند تالارها
• در سایر ساختمان‌هایی که آسانسور آن در نما در نظر گرفته شده است.
• آسانسور پانوراما دارای تنوع بسیار زیادی در زمینه طراحی بوده که نه تنها معمار را در طراحی معماری خود محدود نمی‌نماید،
• بلکه ایده‌های متنوعی را نیز ارائه می‌کند.

انواع آسانسور های شیشه ای 

سیستم محرکه در آسانسور های پانوراما میتواند از نوع کششی و یا هیدرولیک باشد. تعیین وجوه یا وجوهی از کابین که می بایستی به صورت پانوراما باشد کاملا بستگی به شرایط چاله آسانسور و چیدمان قطعات موجود در چاه خواهد داشت.

آسانسورهای شیشه ای کششی 

مناسب برای ساختمان ها با ارتفاع بلند و توسط سیم بکسل و وزنه طراحی می شوند. کابین شیشه ای باعث می شود که تجهیزات مکانیکی آسانسور دیده شود.

آسانسورهای شیشه ای هیدرولیکی 

در این مدل از سیم بکسل و وزنه استفاده نمی شود، مناسب ساختمان هایی با ارتفاع بلند نمی باشد. تجهیزات مکانیکی آسانسور در معرض دید قرار نگرفته.

ویژگی ها و مشخصات آسانسور های پانوراما

ابعاد آسانسور شیشه ای 

شرکت آسانسور افق پیما در اصفهان، تکنسینی ماهر جهت بررسی محل نصب آسانسور اعزام می کند. تکنسین ما با بررسی محل و اندازه گیری های مورد نیاز ابعاد آسانسور را بدست می آورد تا با کمک این اندازه گیری ها و ابعاد بدست آمده، آسانسوری دقیقا متناسب با محل نصب، طراحی و ساخته شود.

درب آسانسور شیشه ای 

درب های که برای این آسانسور ها استفاده می شود کاملا اتوماتیک هستند، ابعاد درب بین 70 الی 120 سانتی متری می باشد، که البته این ابعاد با توجه به ارتفاع و اندازه آسانسور متغییر است.

جنس شیشه آسانسورهای پانوراما

جنس شیشه به کار رفته در دیواره کابین آسانسور از نوع لمینت سکوریت بوده و کیفیت و مرغوبیت آن پس از ارائه سرتیفیکیت های مربوطه به کارشناس استاندارد نهایتا مورد تایید قرار خواهد گرفت. با توجه به اینکه طبق بند استاندارد ملی ۱-۶۳۰۳ در خصوص مقاومت و استحکام کلیه قسمت های دیواره های چاله آسانسور، اتاقک آسانسور و دیواره کابین و درب های طبقات، تحمل و عدم تغییر حالت در برابر نیروهای تنشی ۳۰۰ نیوتن به ۵ سانتیمتر مربع الزامی می باشد، بنابراین استحکام شیشه به کار رفته در کابین های پانوراما نیز ازین قاعده مستثنا نیست.

جنس لته های درب 

در این نوع آسانسور ها در صورتی که نمایی از سمت درب های طبقات به سمت بیرون و یا داخل وجود داشته باشد میتوان لته های درب های طبقات و کابین را به صورت شیشه ای نصب کرد. درب های لته شیشه ای در دو نوع شیشه ای با کلاف استیل و یا کاملا شیشه ای (فریم لس) وجود دارد.

جنس شیشه های به کار رفته در لته های درب های طبقات نیز از نوع لمینت سکوریت ضد ریزش و پاشش بوده و استحکام آن مشابه شیشه ها و دیواره های به کار رفته در قسمت های دیگر کابین به اندازه عدم تغییر حالت در برابر ۳۰۰ نیوتن بر ۵ سانتیمتر مربع از سطح آن می باشد.

نوع معمولی

این نوع از سیلندرهای زیرزمینی استفاده می‌کند و برای ساختمان‌های کم‌ارتفاع ۲ تا ۵ طبقه(گاهی تا ۸ طبقه) بسیار مورد استفاده است. سرعت آسانسور هیدرولیکی در حدود یک متر در ثانیه است.

نوع بدون حفره (Holeless)

این نوع در سال‌های ۱۹۷۰ توسعه ‌یافت و از سیلندر روی زمین استفاده می‌کند. این تغییر کاربری باعث تغییر در قیمت و ایجاد کارکرد بهتر محیطی برای ساختمان‌های دو الی چهار طبقه شده است.

نوع Roped

در این مدل از آسانسورها جک و یا پیستون از طریق سیم بکسل به کابین متصل شده است.

آسانسورهای هیدرولیکی از پمپ فشار روغن، موتور و شیر صنعتی برای راندن روغن به درون سیلندر و پیستون استفاده می‌کند که در نتیجه‌ی آن اتاقک آسانسور به حرکت در می‌آید.

مشخصات فنی اسانسور هیدرولیکی 

• آسانسور های هیدرولیکی بدون اینکه به گاورنر نیاز داشته باشد به سامانه ایمنی ضد سرقت مجهز هستند.
• آسانسور های هیدرولیکی را می توانید در مکان هایی با چاله کم ارتفاع نصب کنید.
• برای نصب این نوع آسانسور ها نیازی به ساختن موتورخانه در بالای چاهک آسانسور نیست.
• حتی در مکان هایی که چاه و چاله آسانسور پیش بینی نشده می توانید آسانسور هیدرولیک را نصب کنید.
• در ساخت پاوریونیت آسانسور از پمپ های روغن دنده ای ، پره ای واسکرو استفاده می شود.
• حرکت سریع ، نرم و بی صدا.
• فقط در هنگام بالا رفتن، آسانسور برق مصرف می کن به همین دلیل در مصرف انرژی بسیار صرفه جو است.
• جهت حمل کابین مجهز به کاراسلینگ می باشد.
• برق مورد استفاده تک فاز یا سه فاز.

مزایای آسانسور هیدرولیکی 

1. مهم ترین نکته ای که در آسانسور هیدرولیک باید بدانید این است که در این نوع آسانسور نیازی به چاه آسانسور نمی باشد و می توان این آسانسور را در نمای ساختمان به صورت پانارومیک یا شیشه ای نصب کرد.
2. خرابی کمتر و حرکت نرم و بی صدای آسانسور هیدرولیکی نسبت به آسانسور کششی.
3. بی صدا بودن انواع آسانسور هیدرولیکی به این علت است که موتور فقط در حالت رفت کابین به سمت بالا روشن است و کار می کند و در هنگام پایین آمدن کابین موتور کاملا خاموش است.
4. حذف موتورخانه در بالای ساختمان و کاهش هزینه ساخت این اتاق و فشاری که بر سازه ساختمان است کمتر می شود.
5. در آسانسور هیدرولیک ۴۰ درصد مصرف آهن کشی کمتری نسبت به آسانسور کششی داریم و این یعنی هزینه کمتر برای کارفرما در یک پروژه بزرگ.
6. امکان افزایش یک طبقه به آسانسور (پشت بام) مناسب برای ساختمان هایی که روف گاردن.
7. یا هر نوع پشت بامی که از آن استفاده می شود.
8. کاهش هزینه ساخت چاهک آسانسور.
9. افزایش ظرفیت کابین تا ۱۵ درصد نسبت به آسانسور کششی.
10. ایمنی بالا و طول عمر مفید بیشتر در محیط مرطوب.
11. در مکان های رطوبتی ایران مانند شمال و جنوب ، آسانسور های هیدرولیکی بسیار ایده آل اند.
12. مناسب برای اجرا در ساختمان های قدیمی و تاریخی مانند موزه ها و غیره.
13. در ساختمان های قدیمی از سازه های خود ایستا، برای نصب انواع آسانسور هیدرولیکی استفاده می کنند.
14. جابجایی بار های فوق سنگین به وسیله این نوع آسانسور.